Asherman sendromu Nedir
(rahimde yapışma ve rahim içi yapışıklık)
Asherman Sendromu jinekolog doktor Joseph Asherman tarafından tanımlanması yapılan rahim içinde yapışıklık bulunması ve bu yapışıklıkların çeşitli şikayetler ile karakterize bir hastalık durumudur.
Rahimde Yapışıklıklar rahim içi tabakasının kısmi veya total fonksiyon bozukları neticesinde kişide adet düzensizlikleri ve infertilite(kısırlık) sıkıntılarına neden olabilmektedir.
Rahim iç tabakası(endometrium) rahim iç yüzeyini kaplayan, üreme çağındaki kadında her adet döngüsünde yumurtalık hormonlarının etkisiyle kalınlaşarak yenilenen ve adet kanamasıyla düzenli olarak vücuttan atılan tabakadır. Bu bölge gebelik oluştuğunda bebeği barındıran ve onun tutunması, büyümesi için gerekli ortamı sağlayan tabakadır.
Rahim iç tabakası basit bir anlatımla ön ve arka olmak üzere birbiri üzerine katlanmış olarak duran iki parçadan meydana gelir. Bu iki parça yakın temas halinde olmasına karşın kolaylıkla birbirinden uzaklaşarak ayrılabilmektedir.
Problemli kürtajlar başta olmak üzere herhangi bir nedenle bu tabakanın travma ve diğer nedenlerle zarar görmesi halinde ön ve arka parçalar ufak veya geniş bir alanda birbirlerine yapıştıklarında yapışan bölge kullanılamaz hale gelir ve adet döngüsündeki değişlikliklere katılamaz. Bunun sonucunda da alışılmış olandan daha az adet görmeden hiç adet görememeye,infertiliteye uzanan belirtiler ortaya çıkar.
Rahim içi Yapışıklar Neden Oluşur?
Rahimde görülen yapışıklıkların en sık görülen nedeni kürtajlardır. Kürtaj düşük veya başka bir nedenle aşırı kanama olması durumunda tanı ve tedavi amacıyla uygulanan bir işlemdir. Bu müdahalede rahim iç tabakasının yüzeyel ve kanama sorunu yaratan kısmı dışarı alınmakta, ancak rahim iç tabakasının yenilenmesinden sorumlu derin tabaka yerinde bırakılmaktadır. İşlem çok aşırı uygulandığında travma sonucu derin tabaka zarar görmekte ve rahim içinde zarar gören bölgeler birbirine yapışarak fonksiyonlarını yitirmektedir.
Önceleri gebelik tahliyelerinde yaygın olarak uygulanan metal aletlerle "kazıma" yöntemi günümüzde yerini vakum ile aspirasyon yöntemine bıraktığından kürtaj sonrası yapışıklıklar oldukça azalmıştır. Ancak yine de usulsüzce uygulanan veya ileri gebelik haftalarında veya doğum sonrasında kanamayı durdurmak amacıyla uygulanan müdahaleler sonrasında oluşan yapışıklıklara rastlanabilmektedir. Kürtaj uygulandığında rahim içinde bir enfeksiyon olması veya sonradan gelişmesi veya kısa aralıklarla tekrarlanan kürtajlar yapışıklık riskini artırmaktadır.
Rahimiçi yapışıklıklar kürtaj dışında bazen rahim iç tabakasının da zarar verebilir. ve sezaryan sonrasında ender de olsa görülmektedir.
Rahimde miyom ameliyatlar,spiral,rahim anomalileri,histereskopik cerrahi,uterin arter embolizasyonu rahimde yapışıklık yapabilen diğer nedenlerdir.
Diğer ve oldukça ender görülen rahim içi yapışıklar nedeni rahim iç tabakasının tüberküloz(verem) hastalığıdır.
Rahimde Yapışıklık Belirtileri Nelerdir?
Rahim içi yapışıklıkların en sık görülen belirtisi kadının kürtaj işlemi sonrasında gördüğü adetlerde alıştığı adet kanamasının miktar olarak azalmasıdır. Bunun yanında kürtaj sonrasında adet kanamasının ilaç tedavisi yapılmasına rağmen hiç görülmemesi diğer sık görülen bir belirtidir.
İleri durumlarda tekrarlayan düşükler ve gebe kalamama gibi sorunlar da ortaya çıkabilmektedir.Kasık ağrısı adet olamayanlarda rastlanan diğer bir bulgudur.
Rahim İçi Yapışıklık Nasıl Tanı Konur?
Rahim içi yapışıklık tanısı klinik ve çeşitli tanı araçları ile konulur.
Klinik belirtiler:
-Adet Düzensizlikleri
.Az adet olma
.adet görememe
-İnfertilite
-Kasık Ağrısı
Tanı Yöntemleri
-Ultrasonografi
-HSG(ilaçlı rahim filmi)
-Sonohisterografi
-Histeroskopi
Rahim İçi Yapışıklığın Sınıflandırılması
Tedaviden önce yapışıklığın şiddetinin belirlenmesi önemlidir. Şiddetine göre rahim içi yapışıklıklar şu şekilde sınıflandırılabilir:
1- Şiddetli: Rahim içi boşluğunun 3/4ünden daha fazlasında yapışıklık vardır. Tüp ağızları ve rahim içi boşluğunun üst kısmı tamamen tıkalıdır.
2- Orta : 1/4-4/4 oranında rahim içi boşluğu etkilenmiştir. Rahim içi boşluğunun üst bölümü ve tüp ağızları kısmen tıkalıdır.
3- Minimal: Rahim içi boşluğunun 1/4ünden daha azı etkilenmiştir. Tüp ağızları ve rahim içi boşluğunun üst bölümü açıktır veya minimal etkilenmiştir.
Hasta değerlendirilirken bu sınıflamaya ilaveten adet görme durumu ve yapışıklık yoğunluğu da göz önünde tutulmalıdır
Rahim İçi Yapışıklık Tedavisi
Rahim içinde yapışıklık tedavisi ve yönetimi nasıldır
1-Tedavi
.Dilatasyon ve küretaj
.Histereskopi
.Histerotomi
2-Yapışıklığın tekrarının önlenmesi
.Rahim İçi Araç
.Uterin Balon Stent
.Foley’s Kateter
.Anti-adhezyon Bariyerler
3.Endometrium Restorasyonu
.Hormonal Tedavi
.Kök-hücre
4-Ameliyat Sonrası Değerlendirme
.Tekrar cerrahi
.Tanısal Histereskopi
.ultrasonografi
.klinik Gözlem
