49 soruda tüp bebek nedir ?
1. Kadınların üremesini etkileyen faktörler nelerdir?
En önemli faktör yaştır. Kadın yaşı arttıkça doğurganlık özelliği azalır. 44 yaşından sonra pratik olarak gebelik şansı ihmal edilebilecek kadar azdır. Daha önce geçirilmiş cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, yumurtalık ve tüpleri etkileyen enfeksiyonlar da gebelik şansını olumsuz olarak etkiler.
2.Oosit ne demektir?
Oosit kadın üreme hücresidir
3.Follikül ne demektir?
Follikül kadın üreme hücresini(oosit) içinde barındıran ve çeiştli hücrelerden oluşan yapının adıdır.
4.Ovulasyon indiksiyonu ne demektir?
Kadın yumurtalıklarında bulunan küçük folliküllerin ilaçlarla büyütülmesi işlemidir.
5. Follikülometri ne demektir?
Ultrason eşliğinde follikülerin boyutlarının belli aralıklarla ölçülmesidir.
6. Miyomlar kısırlık nedeni olurlar mı?
Miyomlar rahim iç tabakasına(submükoz myomlar) yani embriyonun oturacağı,gelişeceği yere baskı yapıyorsa gebelik şansını etkiler. Rahim duvarından dışarı doğru büyümüş(ekstra mural miyom) olan miyomlar ise çok büyük olmadıkça gebelik şansını etkilemezler.
7. Düzenli bir beraberliğe rağmen çocuk sahibi olamayan çiftler, ne zaman tedaviye başvurmalılar?
-Kadın yaşı 35’in altında ve öyküde gebelik oluşumunu etkiyebilecek herhangi bir problem yoksa 1 yıl, yaş 35’nin üzerinde veya geçmişte gebelik oluşumunu etkiyebilecek bir problem varsa 6 ay sonra inceleme ve tedavi başlanmalıdır.
8. Tüp bebek kaç yaşına kadar uygulanabilir? İleri yaştaki kadınlar ne kadar beklemeli?
-Tüp bebek 45 yaşına kadar uygulanabilir. Ancak 40 yaşından sonra şansın azaldığı bilinmelidir.
9. Mikroenjeksiyon nedir?
Mikroenjeksiyon tek bir spermin yumurta içine enjekte edilerek döllenmenin sağlandığı bir üreme teknolojisi yöntemidir.
10. Tüp bebek nedir?
Mikroenjeksiyondan farklı olarak spermler belirli bir sayıda yumurtanın çevresine bırakılır ve spermlerden bir tanesi yumurtanın içine kendiliğinden girer.
11. Mikroenjeksiyonun tüp bebek yönteminden farkı nedir?
Mikroenjeksiyonda bir sperm direkt olarak yumurta içine özel bir cihaz (mikromanipülatör) aracılığı ile enjekte edilerek döllenmeye yardımcı olunur.
12. Tüp bebek veya mikroenjeksiyon kimlere uygulanır?
Gebe kalamayan ve klasik tedavi yöntemlerinin etkisiz olduğu durumlarda bu yöntemler uygulanır.
13. Tüp bebek tedavisi hangi aşamalardan oluşmaktadır?
Yumurtalıkların uyarılması, yumurta toplanması, yumurtaların sperm ile döllenmesi, ve döllenmiş yumurtaların nakil edilmesi (embryo transferi) aşamalarından oluşur.
14. Sperm tetkikinde sperm sayısının çok az olması veya sperm bulunmaması durumunda ne yapılmaktadır?
Sperm sayısı az ise mikroenjeksiyon yapılır. Menide hiç sperm olmaması durumlarında ise testis içinde cerrahi olarak sperm aranması gerekir.
15. Yumurta nasıl toplanır? Ağrılı bir işlem midir?
Vajinal ultrason eşliğinde yumurta toplanır. Ağrılı bir işlem değildir.
16. Yumurta toplama işlemi sonrasında kişi kendini nasıl hisseder?
Genellikle işlemden bir süre sonra evine gidebilir ve hatta aynı gün öğleden sonra işine dönebilir.
17. Bu tedaviler sonucu yumurtalık rezervi tükeniyor mu?
Yumurtalıkların tüp bebek amaçlı uyarılması rezervi azaltmaz.
18. Her yumurta döllenir mi?
Yumurtaların döllenmesi için olgun ve yapısal olarak normal olmaları gerekir. Her yumurta döllenmeye müsait değildir. Döllenen her yumurta ise sağlıklı bir embryo haline dönüşmez.
19. Yumurtalar döllendikten sonra embriyolar rahim içine nasıl yerleştirilir?
Embriyo transferi basit bir işlemdir. Rahim ağzından ince bir plastik katater ile ultrason eşliğinde rahim içine yerleştirilir.
20. Transfer sonrası arta kalan embriyo olur mu? Olursa bunlara ne yapılır?
Transfer sonrası arta kalan kaliteli embriyolar dondurularak saklanabilir.
21. Embriyo seçimi nasıl yapılır?
Kadın yaşı, embriyo kalitesi, uygulama sayısı ve dondurulacak embriyo varlığına göre seçim yapılır.
22. Transfer sonrası istirahat edilmeli mi?
İstirahatın faydası kanıtlanmış değil. Normal yaşama devam edilmesi öneriliyor.
23. Transferden sonra kişi normal aktivitelerine ne zaman döner?
Cinsel yaşam ve spor dışında normal aktivitelere transfer sonrasında hemen dönebilir.
24. Kişinin cinsel yaşamını etkiler mi?
Gebelik testi gününe kadar ilişki genellikle önerilmez.
25. Tüp bebek tedavisinde kullanılan hormon ilaçları kanser riskini artırır mı?
Kanser riskinde artış söz konusu değil. Yumurtalıkların aşırı uyarılması (ohss) en önemli risktir.
26. Bu tedaviler sonucu dış gebelik olur mu?
Dış gebelik olasılığı %1–3 civarındadır.Gebeliğin hem rahim içinde hem de dışında olma olasılığı ise %0.5 tir. Buna tıp dilinde heterotopik gebelik denir.
27. Dondurulmuş embriyodan elde edilen gebelik sonuçları nasıldır?
Bu oranlar merkezden merkeze göre değişir.%40-50 civarındadır.
28. Dondurulmuş embriyo ile normal tüp bebek yöntemiyle doğmuş bebekler arasında sakatlık riski farkı var mı?
ikisi arasında bir fark yoktur.
29. Çiftlerin her ikisinde de tıbbi bir sorun olmadığı halde gebelik elde edilemiyorsa nasıl bir yol izlenir?
Tüp bebek ile gebelik olmaması durumunda detaylı bir araştırma(önceki tedavi protokolü,embriyo ve gamet kalitesi gibi özellikler ve diğer araştırmalar) yapılır. Eğer gebeliği engelleyecek bir neden bulunursa tedavi edilir.
30. Tüp bebek tedavisi ne kadar sürer?
Tedavinin başından gebelik testi gününe kadar yaklaşık 1 ay sürer.
31. Tüp bebek gebeliklerinde düşük riski daha mı yüksektir?
Düşük riski daha yüksek değildir.
32. Tüp bebek kaç kez denenebilir?
Üç denemeden sonra gebelik şansı düşer. Daha sonraki denemelerde de gebelik elde edilebilir ancak şans daha azdır.
33. Mikroenjeksiyonda enjekte edilecek sperm nasıl seçilir?
Morfolojik ve harekete bakılarak en kaliteli olan hareketli sperm seçilerek enjekte edilir.
34. Tüp bebek tedavisinde cinsiyet belirlenebilir mi?
-Belirlenebilir ancak etik ve kanuni nedenlerde dolayı Türkiye’de bu mümkün değil.
35. Gebelik oluşmadan önce genetik problemler konusunda alınabilecek önlemler var mı?
Eğer aile içinde rastlanan genetik hastalıklar varsa ve bu hastalıkların preimplantasyon tanısı mevcut ise embriyolar üzerinde inceleme yapılabilir.
36. Embriyolarda genetik inceleme kimlere önerilmektedir?
Akdeniz anemisi, orak hücreli anemi, ve bunlara benzer tek gen üzerinden geçiş gösteren çok sayıda hastalıkta embriyolarda genetik tanı mümkündür.
Gebelik oluştuktan sonra koryon villus örneklemesi veya amniosentez ile genetik hastalıklardan bazılarının tanısı konabilir.
37. Tüp bebek işleminde başarılı olma şansı nedir?
Başarı kadının yaşına ve embriyo kalitesine bağlıdır. 30 yaşın altında gebelik oranları %55-60 civarında olup, 40 yaşında sonra %15-20'lere düşer.
38. Tüp bebek işleminde başarıyı etkileyen faktörler nelerdir?
Kadın yaşı, embryo kalitesi, rahmin embriyoyu kabullenmesi başarıyı etkiler.
39. Tüp bebek tedavisinde başarıyı olumsuz yönde etkileyen faktörler nelerdir?
- Rahim içinde embriyoların tutunmasını engelleyecek yapışıklık, myom veya polip gibi problemlerin olması, tüplerin tıkalı ve içlerinin su dolu olması tüp bebekte başarıyı olumsuz olarak etkiler.
40. Tüp bebek işlemi sırasında oluşabilecek riskler nelerdir?
En önemli riskler çoğul gebelik ve aşırı uyarılma(ohss) sendromudur.
41. Tüp bebek tedavisi süresince hastanede yatmak gerekli midir?
Tüp bebek işlemin hiç bir aşamasında yatış gerekmez.
42. Tüp bebek uygulamalarıyla elde edilen gebeliklerden doğan bebeklerle, normal doğan bebekler arasında fark var mı?
Herhangi bir fark yok. Sadece testis içinde alınan spermlerin döllenme amaçlı kullanıldığı durumlarda az da olsa bazı anomalilerde artış olabiliyor.
43.Tüp bebek tedavisinde seçilecek tedavi protokolü neye göre belirlenir?
Yumurtalık rezervi,kişinin yaşı,daha önce uygulanan protokol gibi durumlar göz önüne alınarak protokol seçilir.
44.Yumurtalık rezervi ne demektir?
Kadının yumurtalıklarında(overlerinde)bulunan follikül sayısıdır.
45.Yumurtalık rezervinin azalmasının en sık nedeni nedir?
Yumurtalık rezervinin azalmasının en sık nedeni yaştır.Yaş artıkca kadın yumurta rezervi azalır.
46.Doğurganlık problemleri genetik kökenli olabilir mi?
Gerek erkekde gerekse kadında bazı infertilite nedenleri genetik kökenli olabilir.
47.Betahcg ne demektir?
Kanda ölçülen ve gebelik tayininde kullanılan moleküldür.
48.Tüp bebek ile oluşan gebeliğin takibi doğal yolla oluşan gebelikten farklımı dır?
Tüpbebek gebeliği ile normal gebeliğin takibi aynıdır.
49.Tüp bebek gebeliğinde doğum yönetimi nasıldır?
Tüp bebek gebeliğinde doğumun yönetimi normal doğum yönetimi ile aynıdı
